W.2. Levenslang leren en levenslang je persoonlijke ontwikkeling ter harte nemen
Hier zitten we midden in de psychologie van leren en ontwikkelen. De crux van deze wicked skill is niet alleen de mindset om levenslang te willen leren en levenslang te willen investeren om een betere mens te zijn. De crux is hier educatief, methodisch en plezierig mee bezig te zijn. Leren wordt teveel gezien als een verplichting en persoonlijke ontwikkeling ervaart men als 'werken aan mezelf, problemen oplossen en trrauma's helen', alsof je onaf bent en tekort schiet. Leren en ontwikkelen is de essentie van mens-zijn: jezelf kunnen vormgeven. De mens is een vat vol mogelijkheden. Je kunt, bij wijze van spreken, van jezelf een kunstwerk maken, een krachtige persoon worden, een mooi wijs mens zijn.
Alhoewel leren en ontwikkelen altijd tijd vraagt, maak ik er graag een punt van om mensen te leren methodisch-educatief om te gaan met zichzelf en elkaar. Dit deproblematiseert het kader waarin we meestal aan ontwikkeling doen. De uitdaging is methoden te zien als cognitief gereedschap. Deze kunnen onderdeel worden van je zelfsturing en liefst van iedereen in de organisatie of samenleving. De wicked skill is dus ook: leren werken met cognitieve schema's en zo de mindset verwerven om prettig bezig te zijn met leren en ontwikkelen.
De drie methoden onder de knie krijgen om met jezelf en anderen persoonlijke ontwikkeling te structuren, vragen oefening. Ga dus vooral oefenen. Probeer de drie modellen (logische niveaus, kernkwadrant, vorkmodel) uit te leggen met de achterliggende principes. Het model tekenen dat is kinderspel, maar inspireren met het model, het mensbeeld uitleggen dat er in verankerd zit en het proces uitbouwen, dat vraagt een dieper inzicht. Het visueel model is een voertuig van een proces. Vermijd dus om methoden plat te slaan tot wat lijntjes of invuloefeningen. In de drie filmpjes hieronder leg ik het achterliggende mensbeeld uit van de drie modellen. Ga op zoek naar je eigen inspiratiebronnen van deze modellen.
Ik heb één aanrader om te lezen: het boek van Robert Kegan. Dat boek beschrijft de ontwikkelingsniveaus die je kunt doorlopen. Het leert ook over wat er nodig is om je rol in complexe omgevingen goed te pakken.
Levenslang leren en ontwikkeling is geen verplichting of straf, wel de mindset om een hoge vorm van menselijkheid te bereiken.
- R.V.
Kijken? Lezen?
Lene Anderson aan het woord over Bildung
Robert Dilts aan het woord over zijn model van de logische niveaus
Robert Dilts demonstreert het werken met de logische niveaus
Observatie. Kleuter maakt ontwikkelingssprong en zegt plots ‘papa’
Vragen om te werken met de logische niveaus
Uitleg. Psychologische stromingen
Info over het vorkmodel: Vandamme, R. (2014). Handboek ontwikkelingsgericht coachen. Het vorkmodel als leidraad. Hoofdstuk 1 bevat de filosofie van elk spoor.
Ofman, D. (1992). Bezieling en kwaliteit in organisaties. Utrecht: Servire.
Kegan, R. & Lahey, L. (2016). Een cultuur voor iedereen. Bewust ontwikkelingsgerichte organisatie (Vertaling van: An everyone culture: Becoming a deliberately developmental organization). Utrecht: Het eerste huis.
Dilts, R. (2008, 2014). Coachen vanuit een veelzijdig perspectief. (Vertaling van: From coach to awakener). Heemskerk: GV media Stichting.
Inzichten
Velen zeggen wel dat ze levenslang leren, maar toont zich dat ook in dagelijkse nieuwsgierigheid, verwondering, vragen stellen, informatie opzoeken en kennis creëren door te schrijven of iets te visualiseren?
Formele opleidingen van kennis en vaardigheden hebben alleen blijvend effect als ze deel worden van je identiteit, waarden en overtuigingen.
Mensen leren altijd maar meestal zijn ze te vlug tevreden omdat ze pragmatisch denken 'hier kan ik al wat mee'; dat plafoneert het succes.
Sommige investeren in persoonlijke ontwikkeling in een fase van hun leven, op het moment van een crisis bijvoorbeeld, daarna verdwijnt de belangstelling in ontwikkeling.
De ontwikkeling van wie je bent, is niet gedetermineerd vanuit genen; het is geconstrueerd en verhaald, maar minder maakbaar dan je denkt.
Het is niet wat je meemaakt, maar de betekenis die je geeft aan wat je meemaakt, die je vormt.
Vaak is er echt healingswerk te doen bij jezelf. Doe het, maar blijf er niet in hangen.
De drie cognitieve ontwikkelingstools zijn samen voldoende om een stevige basis te hebben bij het coachen.
Sommige coaches en therapeuten zijn radicaal tegen structurerende methoden; het proces, de doorleving en de ervaring is belangrijk.
Anderen zijn te happig om methoden in te zetten; het is wel een quick win voor de beginnende professionele helper.
Het meesterschap bij het gebruik van de methoden is dat de input van de ander het model in je brein activeert, waarna je het voor even inzet om het proces vorm te geven.
In het meesterschap in gesprekken switch je on the spot tussen verschillende modellen.
De methoden lenen zich uitstekend om educatief mee te geven met je klanten, collega's en dergelijke.