Ter gelegenheid van mijn boeklancering hebben we drie netwerken aangesproken om samen na te denken over professionele identiteit en het floreren op de Plek der Moeite.

Een nieuw sociologisch fenomeen
Een deelnemer, Lieve Verecken, zei het in de check-out ronde treffend: ik zie hier het nieuwe middenveld. Het is een fris sociologisch fenomeen dat groepen burgers en professionals elkaar opzoeken in grotere netwerken. Zuilen zijn al langer weggevallen en het middenveld was verarmd. Het individu staat naakt in de grotere gehelen. De samenleving heeft nood aan groepen mensen die gewicht in de schaal leggen. Het is een voorbeeld van wat Harry Te Riele noemt ‘de intermediairs’. Ze kunnen een belangrijke rol spelen in maatschappelijke transitie naast burgers, overheid, bedrijven en wetenschap. De intermediairs zijn los georganiseerde groepen van individuen. Ik noem deze mensen, samen met Esther Eij, de nieuwe leiders en begeleiders van de samenleving. Deze trekkers en pioniers kunnen zich thuis voelen en sterken in deze netwerken.

‘Netwerk’ is niet het meest passende woord. Want bij netwerken krijg je het beeld dat mensen recht staan, zichzelf voorstellen. Sommigen gaan voor het etaleren van zichzelf, terwijl anderen komen halen. Netwerkbijeenkomsten hebben stress en soms iets lelijks. Sommige mensen blijven teveel in hetzelfde groepje staan, anderen zijn dan weer aan het hoppen en werken niet vanuit verbinding. Ze komen met een doel en dat voel je. Plots zijn ze weg omdat je voor hen niet interessant bent.

De term ‘café’ past misschien beter. Er zijn bijvoorbeeld coachcafés. Je voelt de gemeenschap maar vaak is het toch ook vrijblijvend. Het is voor sommigen een goedkope manier om sprekers te horen. Je komt dan ook weer consumeren; een gemeenschap is het wel.

Voorlopig heb ik nog geen gepast woord. Help me als je een idee hebt…Hoe zou jij het noemen?

Your brain will never be fully realized unless you are not part of a healthy group.
- Kerry Goyette

De aard van het ‘netwerken’
Ik lijst hier de kenmerken op en zo krijg je een beeld van hoe we dat ‘netwerken’ ontwerpen en wat volgens mij de kenmerken zijn van ‘het nieuwe middenveld’.

1. De samenstelling van drie netwerken. Het was dus geen inteelt of een intervisiegroep maar een opening naar anderen. Daardoor was er een mix van mensen die elkaar kennen en mensen die elkaar nog niet kennen. Dat gaf meteen een gevoel van veiligheid, warmte en ook nieuwsgierigheid naar de mensen van andere netwerken. Er was natuurlijk een thema en een boek, maar je kon zo voelen dat iedereen blij was om te verbinden. Het nieuwe middenveld is essentieel niet één netwerk van gelijkgezinden maar de verbinding tussen netwerken.

2. De bewuste facilitatie van kruisbestuiving. Bij de start en tussendoor lieten we een ervaringsoefening doen. Samen met het werken in subgroepen kwamen mensen in gesprek met nieuwe collega’s. Facilitatie is essentieel ! Mensen moeten geholpen worden om verbindingen te maken met anderen. Het nieuwe middenveld gaat voor diversiteit (en dat kan altijd beter).

3. De keuze voor een thema. De boeklancering was de aanleiding voor het thema: floreren op de Plek der Moeite. Het is een thema waar de deelnemers persoonlijk op aanhaken. Kiezen voor de Plek der Moeite is één ding, maar er dan op floreren, hoe doe je dat? Door dit thema werd de leerstand geactiveerd. Het nieuwe middenveld is lerend en ontwikkelend ingesteld.

4. Een gemeenschappelijke noemer. Het thema is gekoppeld aan een gemeenschappelijke noemer voor de drie netwerken: het belang om te reflecteren over professionele identiteit en de rol van de professional in een turbulente samenleving. In dat gemeenschappelijk hoger doel zit de verbinding. Het sociologisch fenomeen is dat mensen elkaar vinden om samen aan maatschappelijke ontwikkeling bij te dragen. Het nieuwe middenveld heeft een hoger doel!

5. Afwisseling van verbindende werkvormen. Het is de bewuste afwisseling van werkvormen dat de bijeenkomst tot een leuk dynamisch gebeuren maakt: een paar leuke interactieve fysieke oefeningen, een pleidooi (20 minuten zenden), subgroepen voor authentiek dialogiseren en afsluitend: in één grote kring gaan zitten en voelen dat we met 30 mensen gemeenschap vormen. Het nieuwe middenveld is een levend gebeuren. Het is geen vergadering !

Inzicht
In het bewust ontwerpen en faciliteren van de bijeenkomst komt er een resultaat tevoorschijn dat inspiratie en kracht geeft. Je behoort ergens toe. Je commiteert je aan een visie en insteek. Je werkt aan iets mee. Daarnaast ben je ook aan het leren. Je wordt geraakt door getuigenissen en opmerkingen. Je gaat veranderd naar huis. Er komen ook inhoudelijk gedeelde resultaten uit dit soort bijeenkomst. Het lijkt wel een hybride vorm van studiedag én netwerken én bijdragen aan een gezamenlijk hoger doel.

Op zaterdag komen naar een bijeenkomst is voor sommigen onmogelijk, omwille van het gezin of omwille van de strikte scheiding werk-leven. Nochtans is het geen werk. Het is feest, een feest van verbinden, je gedragen weten, voelen dat je op je eigen Plek der Moeite niet alleen bezig bent en voelen dat je samen met anderen een maatschappelijk verschil maakt.

Rudy Vandamme, Ph.D.
connect@deepevolvement.com

Het deep evolvement netwerk
The house of Professionals
het Instituut voor Ecologische Pedagogiek (HU).

Samengevat: de ingrediënten van een geslaagde bijeenkomst voor het NIEUWE MIDDENVELD:

  1. Toffe gezellige locatie met ruimte, licht en lucht.
  2. Een thema dat centraal staat in een actuele maatschappelijke ontwikkeling.
  3. Een kort inspirerend en provocerend betoog.
  4. Tussendoor ervaringsoefeningen waarbij het thema aan de lijve ervaren wordt.
  5. Werkvormen die deelnemers een zetje geven om contact te maken met anderen die ze nog niet kennen.
  6. Subgroepen waarin mensen via authentieke dialoog elkaar raken.
  7. Afrondende cirkel voor een gevoel van verbinding.
  8. Iemand die de inzichten en kennis ophaalt en nadien een verslagje schrijft.
  9. Een bel om de organisatie in goede banen te leiden.
fix